Op donderdagmiddag 4 juli heb ik in de Senaatszaal van de Erasmus Universiteit met succes mijn proefschrift verdedigd: cum laude!

Georg Forster spreekt de jakobijnse club in Mainz toe, 1792 of 1793

De volledige titel van het boek, dat in januari 2025 verschijnt bij Amsterdam University Press, is ‘Revolutie in de schoolgang. Radicaal-romantische Bildung in en buiten het onderwijs tussen 1789 en nu’. De aanleiding was een opmerking van een van mijn leerlingen, tijdens een lessenreeks over Michel Foucaults analyses van macht in instituties. ‘Ik had geen idee,’ zei die jongen, ‘hoeveel er is dat niet eens meer in mijn hoofd opkomt om in de schoolgang te doen.’ Hij had misschien willen zingen of rennen in die gang, maar hij had geleerd om zulke gevaarlijke gedachten al te onderdrukken voordat ze konden opkomen. Het inzicht leverde emancipatoire discussies in de klas op, over onbewuste zelfdisciplinering op school en over de vraag of leerlingen er gevormd of vervormd werden. Was hun school een plaats van Bildung of een machtsinstrument en hoeveel regie hadden ze daar zelf over?